piątek, 4 października 2013

Śrutowe Strzelectwo Sportowe.

"Rozległy się oklaski stojących za stanowiskami kibiców. Opuściłem spokojnie boka niemal pękając z dumy. Właśnie przed chwilą dziewiąty rzutek eksplodował w powietrzu po moim szybkim i celnym strzale. Dziewięć poszło, dziewięć dostało. Z tyłu doszły mnie przyciszone głosy tych, którzy w skrytości ducha liczyli na to, że utrę nosa staremu wyjadaczowi strzelnic. Wyjąłem pustą, gorącą łuskę z górnej komory nabojowej i wyrzuciłem nonszalanckim ruchem do stojącego przy stanowisku pomarańczowego pojemnika. Spojrzałem na Janka, który właśnie zamykał swoją dubeltówkę i ustawiał się w gotowości do strzału. Na Jego skroni kropelki potu utworzyły małą strużkę, która ześlizgnęła się po policzku i lekko osiadła na kolbie strzelby mocno wciśniętej w dołek strzelecki. Zależy mu. Nie chce być zwyciężony przez żółtodzioba. Ale Ja dam radę. Wygram. Głośne "Daj" rozerwało ciszę panującą na strzelnicy. Pomarańczowy rzutek wyleciał z maszyny ustawionej w pomieszczeniu pod nami. Ciął powietrze lecąc lekkim skosem w lewo od stanowiska Janka. Strzał - pudło! Natychmiastowa poprawka i rzutek rozpadł się na cztery fragmenty. Ledwo go trafił, ale punkt jest zaliczony. 10 na 10. Mój przeciwnik spojrzał na mnie znad jeszcze nie opuszczonej broni. Jego wzrok mówił wszystko. "Pamiętaj młokosie, że to ja jestem w naszym klubie najlepszy w te klocki". Pokazał na co go stać i nie zawiódł. Ostatni strzał należy do mnie. Spokojnie załadowałem górną komorę boka i zamknąłem strzelbę. Ręce nawet mi nie zadrżały. Stanąłem w lekkim rozkroku. Przyłożyłem kolbę do policzka i docisnąłem ją do siebie. Krótkie "Daj" i po sekundzie rzutek mknie po wymarzonym prostopadłym do linii stanowisk torze. Biorę go na lufę, strzelam a on dalej leci. Nie poprawiam. Jest już za daleko. Po chwili rozpryskuje się padając w trawę na skraju otoczonej lasem strzelnicy. Fuck! Jak mogłem tak spudłować!
Jeszcze nie widziałem tak uśmiechniętego Janka. Ja też jestem niesamowicie szczęśliwy. Drugie miejsce! A przecież to był mój pierwszy raz. Pierwszy raz z lśniącą w słońcu, oksydowaną strzelbą i tymi pomarańczowymi wariatami, co tak zwinie uciekają przed posłaną w ich kierunku wiązką śrutu."
rzutek

Toczę się leniwie w moim aucie i z uśmiechem na twarzy wspominam te klubowe zawody. Startowało nas 19 osób, większość pierwszy raz miała strzelbę w dłoni. Zdobywaliśmy wtedy patent strzelecki na broń śrutową, a jednym z warunków było uczestnictwo w zawodach w strzelaniu z tej broni. Swojego boka użyczył mi nasz klubowy instruktor nauki strzelania. Nie był to klasyczny Trap, tylko jego dość skrócona i zmodernizowana wersja. Najpierw wszyscy po 10 rzutków, potem 10-ciu najlepszych po 10 rzutków, a na koniec finał między dwoma najlepszymi również po 10 rzutków.


Przy strzelaniu do rzutków stosuje się strzelby śrutowe gładkolufowe o kalibrze wagomiarowym nie większym niż 12 i o długości łuski nie większej niż 70mm. Maksymalna naważka śrutu nie może być większa niż 24,5g i musi być on wykonany z ołowiu lub stopu zatwierdzonego przez ISSF (międzynarodową organizację strzelecką) i mieć kształt kulisty. Celem są ceramiczne rzutki w kształcie dysku (średnica 110 mm, wysokość 25-26 mm, waga 105 g). Są bardzo kruche, tak aby rozpaść się przy najmniejszym kontakcie z ołowianym śrutem, na tyle jednak mocne, żeby wytrzymać wystrzelenie z dużą prędkością z maszyny miotającej. ISSF określa następujące konkurencje rzutkowe:
  • Skeet
  • Trap
  • Double trap
Zawody w tych trzech dyscyplinach były rozgrywane na letnich Igrzyskach Olimpijskich w Pekinie i Londynie. Jak widać są to bardzo poważne dyscypliny sportu.
Trap na olimpiadzie w Pekinie

TRAP jest najstarszą dyscypliną sportową. Imituje ona strzelanie do żywych gołębi a jej obecne zasady wciąż przypominają te ustalone przy jej powstaniu. Nazwa TRAP (pułapka, potrzask) pochodzi od angielskiego określenia urządzenia, które służyło do trzymania i wypuszczania żywych gołębi. Obecnie strzela się do rzutków, które są wyrzucane z maszyny pod różnym kątem. W trapie strzela się z pięciu stanowisk rozmieszczonych po łuku oddalonym o 15 metrów od wyrzutni. Maszyna wyrzucająca rzutki znajduje się na przedłużeniu środkowego stanowiska nr 3 i wyrzuca cele w losowy sposób w stożku 44°. Cały cykl zawodów składa się z 125 (mężczyźni) lub 75 (kobiety) rzutków + 25 rzutków w finale dla najlepszych sześciu zawodników. Runda w tej dyscyplinie wynosi 25 rzutków, po 5 z każdego z 5 stanowisk. W rundzie bierze udział maksymalnie 5 zawodników, którzy tworzą drużynę. Każdy zawodnik drużyny oddaje strzały do 5 rzutków z każdego z 5 stanowisk. Zawodnicy strzelają na zmianę. Każdy oddaje strzał do jednego rzutka, po czym na stanowisko wchodzi kolejny, i tak na zmianę aż każdy odda po 5 strzałów ze stanowiska. Potem drużyna przemieszcza się na kolejne stanowisko i procedura powtarza się.
DOUBLE TRAP jest bardzo podobny do TRAP tylko rzutki podawane są po dwa, i punkty liczone są za każdy trafiony rzutek. Cały cykl zawodów składa się z 150 (mężczyźni) lub 120 (kobiety) rzutków + finały.

Nazwa SKEET pochodzi od skandynawskiego słowa „strzelać”. W skeecie oddaje się strzały do ceramicznych rzutków wyrzucanych z maszyn zamontowanych w dwóch budkach (niskiej i wysokiej), umieszczonych po bokach pola pod różnym kątem. Strzela się z ośmiu stanowisk, z których siedem jest rozmieszczonych po łuku łączącym obie budki a ósme w centralnym punkcie między budkami na osi pola. Maszyny wyrzucające rzutki powinny być tak ustawione, by przecięcie się dróg rzutków nastąpiło na osi pola. Cały cykl zawodów składa się z 125 (mężczyźni) lub 75 (kobiety) strzałów w seriach po 25 strzałów oraz 25 strzałów w finale dla najlepszych sześciu zawodników.
 
Skeet
 
W dyscyplinie SKEET rzutki wypuszczane są w kombinacji pojedynczych i podwójnych rzutków (par) z wysokiej i niskiej wieżyczki. Wszystkie wypuszczane rzutki mają stałe trajektorie i prędkości. Jedna runda strzelecka składa się z serii 25 rzutków.
STANOWISKO 1 – dwa pojedyncze rzutki (pierwszy z wysokiej wieżyczki), a następnie para rzutków (pierwszy z wysokiej wieżyczki)
STANOWISKO 2 – dwa pojedyncze rzutki (pierwszy z wysokiej wieżyczki), a następnie para rzutków (pierwszy z wysokiej wieżyczki)
STANOWISKO 3 – dwa pojedyncze rzutki (pierwszy z wysokiej wieżyczki)
STANOWISKO 4 – dwa pojedyncze rzutki (pierwszy z wysokiej wieżyczki), a następnie para rzutków, gdzie strzelający wybiera z której wieżyczki ma polecieć pierwszy rzutek pary. W SKEET amerykańskim ze stanowiska 4 strzela się wyłącznie dwa pojedyncze rzutki, a parę strzela się natomiast ze stanowiska 8).
STANOWISKO 5 – dwa pojedyncze rzutki (pierwszy z wysokiej wieżyczki)
STANOWISKO 6 – dwa pojedyncze rzutki (pierwszy z wysokiej wieżyczki), a następnie para rzutków (pierwszy z niskiej wieżyczki)
STANOWISKO 7 – dwa pojedyncze rzutki (pierwszy z niskiej wieżyczki), a następnie para rzutków (pierwszy z niskiej wieżyczki)
Dla uproszczenia należy zapamiętać, że pierwszy pojedynczy rzutek ze stanowisk od 1 do 6 wypuszczany jest z wieżyczki wysokiej, natomiast ze względów bezpieczeństwa, ze stanowiska siódmego, jako pierwszy wypuszczany jest z wieżyczki niskiej.
Pierwszy rzutek z pary ze stanowisk 1 i 2 wylatuje z wieżyczki wysokiej, a ze stanowisk 6 i 7 – z wieżyczki niskiej.
Na stanowisku 4 strzelec sam ustala z której wieżyczki ma wylecieć pierwszy rzutek z pary.




Naprawdę każdy może uprawiać tą dyscyplinę. Mało tego, każdy może wziąć udział w Olimpiadzie. Musi tylko ciężko trenować i być jednym z najlepszych w kraju :)

Myśliwi również mają swoje zawody strzeleckie w skład których miedzy innymi są konkurencje w strzelaniu do rzutków. Wielu z członków Polskiego Związku Łowieckiego zamiast polować woli trenować na strzelnicy by potem święcić tryumfy w myśliwskich zawodach strzelecki. Największym osiągnięciem myśliwego - strzelca jest zdobycie Złotego Wawrzynu Strzeleckiego.
Strzelectwo myśliwskie
 
Do rzutków w strzelaniach myśliwskich strzela się w trzech z pośród innych konkurencji:
- na osi myśliwskiej
- na kręgu myśliwskim
- na przelotach

A oto fragment zaczerpnięty z Prawideł Strzelań Myśliwskich PZŁ opisujący te 3 konkurencje.

Strzelanie do rzutków na OSI MYŚLIWSKIEJ:
  1. Po sprawdzeniu gotowości do rozpoczęcia strzelania, prowadzący podaje kolejno rzutki w czasie do 3 sekund od okazania przez zawodnika gotowości do strzału. Sędzia podaje rzutek bez komendy zawodnika.
  2. Po oddaniu strzałów przez wszystkich znajdujących się na stanowiskach strzelców, następuje przejście zawodników na stanowiska następne i tak aż do zakończenia serii.
  3. Przy strzelaniu z podchodu, strzelcy całej grupy zajmują miejsca na stanowisku wyczekiwania.
  4. Strzelec, na którego przypada kolejność strzelania, staje przed ścieżką podchodu, ładuje broń, jednak jej nie zamyka. Na komendę prowadzącego strzelanie: "marsz" - strzelec zamyka broń i trzymając ją oburącz, skierowaną wylotami luf w kierunku strzelania oraz skośnie ku górze, z kolbą na wysokości biodra, podchodzi naturalnym, równomiernym krokiem na wyznaczonej ścieżce strzeleckiej.
  5. Rzutki podaje się w czasie, kiedy podchodzący strzelec znajduje się na wyznaczonej ścieżce strzeleckiej, nie dalej niż 14 a nie bliżej niż 11 metrów od wyrzutni.
  6. Po przekroczeniu linii końca podchodu (11m od wyrzutni) sędzia podaje komendę „powtórzyć przejście”, w przypadku braku komendy „powtórzyć przejście” rzutek przyjęty przez zawodnika zalicza się zgodnie z wynikiem strzału, bez możliwości powtarzania.
  7. Po ukazaniu się rzutka (rzutków), strzelec składa się i oddaje jeden lub dwa strzały.
  8. Po oddaniu strzałów należy, nie odwracając się, broń otworzyć, rozładować i z otwartymi komorami nabojowymi wrócić na stanowisko wyczekiwania.
  9.  
     
    Do rzutków w grze
     
Strzelanie do rzutków na KRĘGU MYŚLIWSKIM:
  1. Strzelcy całej grupy ustawiają się w rzędzie (gęsiego), zgodnie z ustaloną kolejnością, za odpowiednim stanowiskiem strzeleckim, skąd pojedynczo podchodzą na to stanowisko.
  2. Strzelec, na którego przypada kolejność strzelania, zajmuje stanowisko strzeleckie, ładuje broń, przyjmuje postawę gotowości i podaje komendę „daj”, po której podaje mu się rzutek lub rzutki, w czasie do 3 sekund od podania komendy.
  3. Strzelec składa się i oddaje jeden lub dwa strzały dopiero po ukazaniu się rzutka.
  4. Po oddaniu strzałów należy otworzyć broń, całkowicie ją rozładować i z otwartymi komorami nabojowymi, po okazaniu jej sędziemu, opuścić stanowisko strzeleckie.
  5. Rzutki w dublecie powinny się krzyżować w miejscu pomiaru w kole o średnicy 1 metra.
 
Na stanowisku strzeleckim
 
Strzelanie do rzutków na PRZELOTACH:
  1. Strzelcy całej grupy ustawiają się w rzędzie (gęsiego), zgodnie z ustaloną kolejnością, za odpowiednim stanowiskiem strzeleckim, skąd pojedynczo podchodzą na to stanowisko.
  2. Strzelec, na którego przypada kolejność strzelania, zajmuje stanowisko strzeleckie, ładuje broń, przyjmując postawę gotowości i podaje komendę „daj”, po której podaje mu się rzutki w czasie do 3 sekund od podania komendy.
  3. Strzelec składa się i oddaje jeden lub dwa strzały dopiero po ukazaniu się rzutka.
  4. Po oddaniu strzałów należy otworzyć broń, całkowicie ją rozładować i z otwartymi komorami nabojowymi, po okazaniu jej sędziemu, opuścić stanowisko strzeleckie. 
  5. Trafienie zalicza się do linii stanowiska.
Wszystkich tych, którzy pragną zapoznać się bliżej z całymi Prawidłami Strzelań odsyłam tu:
Skeet

Jest jedna istotna różnica w strzelaniu sportowym i myśliwskim, która według mnie sprawia, że to drugie jest nieco trudniejsze. Chodzi o postawę strzelca w gotowości. W strzelaniu sportowym zawodnik czeka na rzutek złożony już do strzału, czyli z bronią w dołku strzeleckim i kolbą przy policzku, natomiast w strzelaniu myśliwskim strzelec czeka na rzutka trzymając broń oburącz, skierowaną wylotami luf w kierunku strzelania oraz skośnie ku górze, z kolbą na wysokości biodra. Dopiero gdy rzutek wyleci z maszyny składa się i oddaje strzał.

Naprawdę wzięcie udziału w treningu trapu czy skeetu jest niesamowitą frajdą. Nie wspomnę już o zawodach, gdzie dochodzi element rywalizacji między zawodnikami. I te marzenia o zdobywanych medalach, o uczestnictwie w olimpiadzie. Nie uda się za cztery lata, to potrenuję jeszcze i pojadę za osiem. A jak nie to za dwanaście albo szesnaście. Mam czas. Wszak wiek mnie nie ogranicza. W konkurencjach strzeleckich na olimpiadzie brali udział ponad 70 letni sportowcy.
Olimpiada w Pekinie

Tak jak każdy kucharz najlepiej gotuje w swojej własnej kuchni, tak strzelec uzyskuje najlepsze rezultaty ze swojej broni. Po prostu doskonale ją zna, wie w jakich momentach strzału jest doskonała a w jakich kapryśna. Wystrzelał z niej setki a czasami tysiące naboi i traktuje ją jak członka swojej rodziny. Jest pewien, że w decydujących momentach zawodów Ona go nie zawiedzie i tylko jego własne błędy będą rzutowały na końcowy wynik.

Niestety z posiadaniem broni w Polsce jest dość duży problem. I nie chodzi tu wcale o jej cenę. Pozwolenie na nią może uzyskać członek Polskiego Związku Łowieckiego lub członek strzeleckiego klubu sportowego. Pominę tu posiadanie broni służbowej czy pozwolenie na broń w celach samoobrony, którego uzyskanie graniczy wręcz z cudem. Zarówno pierwsza jak i druga możliwość jest również drogą przez mękę i wymaga długotrwałego stażu, uczestnictwa w wielu kursach i zawodach a potem przejścia skomplikowanej procedury uzyskania tego pozwolenia.
Bok - strzelba z pionowym układem luf

Czy tak powinno być? Dlaczego w Polsce ogranicza się dostęp do legalnej broni a nielegalną można kupić prawie na każdym większym bazarze? I to za cenę również wcale niewygórowaną.

Z niechęcią muszę przerwać te rozważania, gdyż właśnie zaparkowałem pod domem. Ale na pewno moje myśli jeszcze wrócą do tego tematu, gdyż jest mi on szczególnie bliski.

Może już w następnym korku?

3 komentarze:

  1. Bardzo interesujący blog na temat sportów strzeleckich.

    OdpowiedzUsuń
  2. Ciekawy i wyczerpujący materiał :)

    OdpowiedzUsuń
  3. Bardzo ciekawi mnie , a nie zauważyłem tego w tekście ,z jaką prędkością wylatuje rzutka podczas wystrzelenia?

    OdpowiedzUsuń